Instrumenty strunowe od dawna zajmują szczególne miejsce w polskiej kulturze. Ich brzmienie towarzyszyło największym artystom i najważniejszym wydarzeniom w naszych dziejach. Dlatego nie dziwi, że Polska może poszczycić się długimi tradycjami oraz wysokim poziomem produkcji instrumentów strunowych.
Tradycyjni polscy producenci instrumentów
Rzemiosło lutnicze ma w Polsce wielowiekową historię, sięgającą średniowiecza. Słynne ośrodki produkcji instrumentów strunowych wykształciły się między innymi w Cremonie oraz Mittenwaldzie. Jednak to w Polsce działało wielu znakomitych lutników, których instrumenty zdobywały uznanie w całej Europie.
Wytwórnie skrzypiec i altówek
Polscy mistrzowie słynęli przede wszystkim z produkcji skrzypiec i altówek. Już w XVIII wieku instrumenty wytwarzane przez warsztaty w Łańcucie, Żywcu czy Poznaniu zyskały międzynarodową renomę. W późniejszych epokach kontynuowali tę tradycję tacy mistrzowie jak Karol Podhorski we Lwowie, czy Roderyk Dunin w Warszawie. Do dziś istnieją manufaktury pielęgnujące ich spuściznę.
Produkcja gitar klasycznych
Równie długie tradycje ma w Polsce budowa gitar klasycznych. Już w XIX wieku działały liczne warsztaty lutnicze w Warszawie, Łodzi i Lublinie, specjalizujące się w tych instrumentach. Wytwarzały one gitary na potrzeby ówczesnych wirtuozów, jak Adam Münchheimer czy Napoleon Niccolini. Dziś kontynuatorami tej szkoły są manufaktury pokroju Gdańskiego Institutu Gitary.
Warsztaty lutnicze
Choć współcześnie produkcja instrumentów strunowych zmechanizowała się, nadal istnieją warsztaty kultywujące tradycyjne rzemiosło lutnicze. Takie pracownie jak Lutnicza Pracownia Jacka Kossakowskiego w Lublinie wytwarzają instrumenty niemalże jak dawni mistrzowie - ręcznie i według starych technik.
Nowoczesne fabryki i manufaktury
Wraz z postępem technicznym w branży instrumentów strunowych pojawiły się nowoczesne fabryki. Jednak w Polsce nadal duże znaczenie mają manufaktury łączące rzemieślnicze tradycje z nowymi technologiami.
Zakłady z maszynową produkcją
Już w okresie PRL powstały państwowe fabryki instrumentów muzycznych, jak Polskie Fabryki Instrumentów Muzycznych w Kaliszu. Wprowadziły one masową, taśmową produkcję gitar, skrzypiec i akordeonów. Dziś tę rolę przejęły nowoczesne zakłady pokroju Cremona-Polona czy Amati-Polska.
Manufaktury rzemieślnicze
Jednak wciąż istotną rolę odgrywają manufaktury łączące precjozję rzemieślniczą z nowoczesną technologią. Firmy takie jak Ratuszniak Instruments, Wiktoria Guitars czy Polonia Strings stawiają na staranną pracę i selekcję materiałów przy zachowaniu tradycyjnych metod.
Marki i ich flagowe instrumenty
Na polskim rynku instrumentów strunowych działają także silne marki ze swoimi flagowymi produktami. Przykładowo gdańska Elita Guitars specjalizuje się w gitarach elektrycznych, a poznańska Altus w altówkach.
Instrumenty strunowe dla profesjonalistów
Polscy producenci instrumentów strunowych dobrze radzą sobie w dostarczaniu sprzętu najwyższej jakości dla wymagających artystów. Rodzimi lutnicy i manufaktury z powodzeniem konkurują z zagranicznymi firmami.
Sprzęt studyjny i koncertowy
Polskie instrumenty strunowe często trafiają do profesjonalnych muzyków jazzowych i klasycznych. Gitarzyści doceniają ich brzmienie studyjne i koncertowe, a skrzypkowie - możliwości techniczne. Reputacją cieszą się np. gitary koncertowe Wiktorii Guitars.
Instrumenty dla filharmonii i orkiestr
Rodzimi producenci dobrze radzą też sobie w dostarczaniu instrumentów dla dużych zespołów muzycznych. Filharmonie i orkiestry chętnie kupują polskie instrumenty smyczkowe, doceniając ich jakość i kulturę brzmienia. Dobrym przykładem są altówki firmy Altus.
Specjalistyczne instrumenty lutnicze
Polscy lutnicy potrafią sprostać nawet niszowym zamówieniom, wytwarzając specjalistyczne instrumenty na zlecenie. Chodzi tu o historyczne instrumenty dawne czy też Nową Polską Szkołę Budowy Instrumentów Lutniczych.
Polscy producenci budżetowych instrumentów

Choć polskie instrumenty strunowe kojarzą się z wysoką jakością, rodzimi producenci oferują także cenowo przystępne modele. Pozwalają one rozpocząć przygodę z muzyką nawet przy niewielkim budżecie.
Gitary i skrzypce dla początkujących
Polskie firmy produkują wiele modeli gitar akustycznych, klasycznych i elektrycznych skierowanych do początkujących gitarzystów. Podobnie jest w przypadku skrzypiec dla młodych adeptów smyczkowej gry. Takie instrumenty oferują dobrą jakość przy rozsądnej cenie.
Instrumenty dla szkół muzycznych
Bardzo popularne w polskich szkołach muzycznych i ogniskach artystycznych są rodzime instrumenty strunowe w najniższych segmentach cenowych. Pozwalają one uczniom rozwijać pasję bez obciążania domowego budżetu.
Tanie modele eksportowe
Polscy producenci instrumentów strunowych eksportują także do wielu krajów tańsze, budżetowe modele. Znajdują one nabywców w krajach rozwijających się, gdzie cena odgrywa kluczową rolę przy zakupie.
Jakość i innowacje polskich instrumentów
Mimo tanich modeli polskie instrumenty strunowe kojarzą się przede wszystkim z wysoką jakością. Jest ona efektem zarówno tradycji, jak i nowoczesnych rozwiązań stosowanych przez krajowych producentów.
Tradycja rzemiosła lutniczego
Długa historia polskiego rzemiosła lutniczego sprawiła, że rodzimi producenci dysponują unikatowym warsztatem i wiedzą przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Pozwala to osiągać ponadprzeciętną jakość nawet przy bardziej tradycyjnych metodach.
Nowoczesne technologie i materiały
Polscy producenci instrumentów strunowych chętnie sięgają też po nowoczesne rozwiązania - zaawansowane technologicznie maszyny, innowacyjne materiały czy precyzyjne techniki kontroli jakości. Sprzyja to uzyskiwaniu brzmienia na światowym poziomie.
Nagrody i wyróżnienia branżowe
Jakość instrumentów z Polski znajduje uznanie na całym świecie. Świadczą o tym liczne nagrody przyznawane rodzimym producentom na międzynarodowych targach NAMM, FMM czy Międzynarodowych Targach Muzycznych w Poznaniu.
Instrumenty strunowe w kulturze polskiej
Produkcja instrumentów strunowych nieodłącznie wpisała się w polską kulturę muzyczną. Rodzimi lutnicy i manufaktury współtworzyli dzieje polskiej sztuki dźwięków i dostarczali narzędzi dla najwybitniejszych artystów.
Polscy kompozytorzy i wirtuozi
Instrumenty firmowane rodzimymi markami można zobaczyć w rękach czołowych polskich artystów - wirtuozów skrzypiec jak Wanda Wiłkomirska czy Kaja Danczowska, mistrzów gitary jak Łukasz Kuropaczewski, czy też kompozytorów np. Witolda Lutosławskiego.
Festiwale i konkursy muzyczne
Polskie instrumenty strunowe są nieodłącznym elementem najważniejszych wydarzeń muzycznych w kraju. Wykorzystują je artyści na festiwalach w Dusznikach, Krynicy czy Kazimierzu, a także młodzi, utalentowani instrumentaliści podczas Konkursu Skrzypcowego im. Wieniawskiego.
Edukacja lutnicza i kształcenie artystyczne
W Polsce istnieje rozbudowany system edukacji przygotowujący nowe pokolenia lutników i artystów grających na instrumentach strunowych. Kształcą ich uczelnie artystyczne i lutnicze, dając solidne podstawy gry i budowy instrumentów.
Podsumowując, polscy producenci instrumentów strunowych mają bogate tradycje i solidną pozycję na rynku. Łącząc rzemieślnicze umiejętności z nowoczesnością, potrafią sprostać zarówno wymaganiom profesjonalistów, jak i początkujących adeptów sztuki dźwięków.
Podsumowanie
Przegląd polskich firm produkujących instrumenty strunowe pokazuje, że mają one długie tradycje sięgające nieraz kilkuset lat. Dzięki pielęgnowaniu rzemieślniczych umiejętności i jednoczesnemu wdrażaniu nowoczesnych technologii, polscy producenci są w stanie zapewnić wysoką jakość na każdym poziomie zaawansowania muzycznego. Ich instrumenty zdobywają uznanie zarówno wśród początkujących, jak i wirtuozów. Jest to zasługa zarówno renomowanych marek, jak i mniejszych manufaktur kontynuujących tradycyjne techniki lutnicze. Polskie instrumenty strunowe na trwałe wpisały się w rodzimą kulturę muzyczną.